Κωνσταντινούπολη, διώξεις Ελλήνων
● Το 1932 έως 1934, και 1941 έως 1942.
● Επίσης το 1955, 1960 και 1964.
Σήμερα το 98% της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας έχει εκπατριστεί.
Σύνοψη
- 1932 - 34 έγινε απαγόρευση επαγγελμάτων που ασκούνταν κυρίως από Έλληνες.
- 1941 επιστράτευση σε τάγματα εργασίας, 40.000 ατόμων από 18-45 ετών, κυρίως Έλληνες.
- 1942 αυθαίρετος φόρος περιουσίας σε μη μουσουλμάνους (varlik), πληρωτέος σε μερικές ημέρες, αλλιώς γινόταν εκποίηση της περιουσίας.
- 1955 προβοκάτσια στην Θεσσαλονίκη, ακολουθεί πογκρόμ στην Κωνσταντινούπολη.
- 1960 λειτουργεί η ειδική επιτροπή μειονοτήτων
- 1964 απελάσεις με αφορμή το Κυπριακό (20 δολάρια, 20 κιλά)
... Συνθήκη Λωζάννης - εξαίρεση ανταλλαγής πληθυσμών
Συνθήκη Λωζάννης πληθυσμός που εξαιρέθηκε της Ανταλλαγής, ονομάστηκε με το γαλλικό όρο «Etablis» και αποτελούνταν από- περίπου 110.000 Έλληνες, οι οποίοι είχαν την τουρκική υπηκοότητα και
- 25.000 οι οποίοι είχαν την ελληνική υπηκοότητα
... 1932-34
Οι μισοί από τους 25.000 Έλληνες υπήκοοι αναγκάστηκαν να εκπατριστούν κατά την περίοδο 1932-1934, μετά την «απαγόρευση των 20 επαγγελμάτων» βάσει του νόμου 2007/1932 της Ρεπουμπλικανικής Τουρκίας.... Β' ΠΠ
Τα πλέον σκληρά αντιμειονοτικά μέτρα που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόεδρος της Τουρκίας ήταν ο Ισμέτ Ινονού, πρωθυπουργός ο Σουκρού Σαράτζογλου μέλη του Κομιτάτου Ένωση και Πρόοδος, δηλαδή των Νεότουρκων.Σαράτζογλου, προϊστάμενος του γραφείου εκτόπισης των Αρμενίων και Ελλήνων την περίοδο 1914-18.
... 1941
Τον Μάιο του 1941, όταν η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τριπλή κατοχή, κατόπιν έκδοσης ενός μυστικού διατάγματος (δεν δημοσιεύεται πουθενά, αλλά κυκλοφορεί ως απόρρητο έγγραφο μεταξύ των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών) επιστρατεύτηκαν σε τάγματα εργασίας 40.000 άνδρες των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, ηλικίας 18-45 ετών, κάτω από βάναυσες συνθήκες παρόμοιες με αυτές των διαβόητων Αμελέ ή Ινσαάτ Ταμπουρλαρί της περιόδου 1914-1918.Η αλλαγή της πορείας του πολέμου στα τέλη του 1942 αναγκάζει την κυβέρνηση να εγκαταλείψει τη μέθοδο αυτή και να προσανατολιστεί προς ένα μέτρο οικονομικού αφανισμού.
... 1942
Ο φόρος «Βαρλίκ Βεργκισί»
11 Νοεμβρίου 1942 νόμος για ένα έκτακτο φόρο που θεωρητικά ίσχυε για όλους του πολίτες, εφαρμόστηκε όμως για τον οικονομικό αφανισμό των μειονοτήτων:Ο τοπικός κομματάρχης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος καθόριζε κατά βούληση το ύψος του φόρου για κάθε μη μουσουλμάνο, που πολλές φορές ήταν πολλαπλάσιος από την περιουσία που διέθετε ο φορολογούμενος.
Ο φόρος έπρεπε να πληρωθεί σε μερικές μέρες και αν αυτό δεν γινόταν η εφορία προχωρούσε στην εκποίηση της περιουσίας του φορολογούμενου μέλους των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων.
Αν και αυτό δεν μπορούσε να καλύψει το οφειλόμενο ποσόν, ο φορολογούμενος συλλαμβανόταν και στελνόταν στα τάγματα της εργασίας στο Ασκαλε και το Κοπ Νταγ στα ρωσοτουρκικά σύνορα.
Εξορίστηκαν περίπου 2.500 υπερήλικοι από τους οποίους οι 25 πέθαναν στην εξορία, ενώ πολλοί αφού επέστρεψαν στην Πόλη, από τις κακουχίες που είχαν υποστεί.
Επίσκεψης στις αρχές Ιανουαρίου 1943 επιτροπής στελεχών των υπηρεσιών ασφάλειας της Τουρκίας στη ναζιστική Γερμανία για την εξέταση της λειτουργίας των κέντρων καταναγκαστικής εργασίας και τη μεταφορά της εμπειρίας αυτής στην Τουρκία.
... 1955
Η νύκτα πογκρόμ της 6ης-7ης.9.1955, σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε από το γραφείο ειδικού πολέμου που συστάθηκε με την είσοδο της Τουρκίας, μαζί με την Ελλάδα, στο ΝΑΤΟ το 1952-53.Τα στελέχη του γραφείου αυτού εστάλησαν για πολλών μηνών εκπαίδευση στις ΗΠΑ το 1953 και η ομάδα αυτή αποτέλεσε τον πυρήνα όλων των παρακρατικών ενεργειών τα επόμενα 50 χρόνια στην Τουρκία.
Οι εκπαιδευτές στις ΗΠΑ ήταν πρώην στελέχη SS που είχαν αυτομολήσει στις αμερικανικές δυνάμεις και χρησιμοποιήθηκαν ως στελέχη μυστικών υπηρεσιών για πολλά χρόνια.
Το γεγονός των ομοιοτήτων της Νύκτας των Κρυστάλλων της 8ης-9ης.11.1938 κατά των εβραϊκών κοινοτήτων με το μαζικό πογκρόμ της Κωνσταντινούπολης και ειδικότερα της αλυσίδας των ενεργειών: προβοκάτσια (τοποθέτηση μικρής εκρηκτικής ύλης στο επονομαζόμενο σπίτι του Μ. Κεμάλ στην Θεσσαλονίκη), η οργάνωση των ταγμάτων εφόδου από 40-50 άτομα οπλισμένων με εργαλεία καταστροφής, η προσημείωση των στόχων, η καταστροφή τόπων λατρείας και ειδικά των κοιμητηρίων δείχνει τον κοινό παρονομαστή των δύο ενεργειών εθνοκάθαρσης.
... 1960 ειδική επιτροπή μειονοτήτων
Τα αντιμειονοτικά μέτρα σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από την Ειδική
Επιτροπή Μειονοτήτων (Azinliklar Tali Komisyonu), η οποία ιδρύθηκε μετά το
στρατιωτικό πραξικόπημα της 27ης Μαΐου 1960 στην Τουρκία και συνέχισε να
λειτουργεί μέχρι το 2004.
Ο πληθυσμός της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας της Κωνσταντινούπολης παρέμεινε
περίπου στις 100.000 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '60.
... 1964 απελάσεις
Το πρόσχημα υπήρξε άλλη μια φορά η όξυνση του κυπριακού ζητήματοςΑκυρώθηκε μονόπλευρα η συμφωνία παραμονής εμπορίου και ναυσιπλοΐας που υπήρχε μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας από το 1930
Στις 16 Μαρτίου 1964 η τουρκική κυβέρνηση αποφάσισε να απελάσει τους 12.500 Έλληνες πολίτες που είχαν την ιδιότητα των «Etablis» ... μαζί τους αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Τουρκία και άλλες 30.000 Ρωμιοί, κυρίως τα μέλη των οικογενειών τους, η πλειονότητα των οποίων είχε τουρκική υπηκοότητα.
Από τον Μάρτιο έως τον Οκτώβριο του 1964, 12.500 μέλη της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας απελάθηκαν με την κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους που περιελάμβανε την υπογραφή, υπό το καθεστώς απειλής, ενός εγγράφου, το οποίο τους απαγορεύτηκε να διαβάσουν και στο οποίο δήλωναν ότι κατασκόπευαν την Τουρκία για λογαριασμό της Ελλάδας, καθώς και τη δέσμευση όλων των περιουσιακών τους στοιχείων τους, βάσει ενός μυστικού διατάγματος.
«Η ονομασία "20 δολάρια, 20 κιλά" προέρχεται από το ποσό των χρημάτων και το βάρος των προσωπικών ειδών που μπορούσαν οι Ρωμιοί της Πόλης, που εκδιώχθηκαν εντός μιας νύχτας, να πάρουν μαζί τους
Εξαιτίας αυτού, μέσα σε διάστημα 6 μηνών, ο πληθυσμός της Κοινότητας μειώθηκε κατά 30%.
Σήμερα το 98% της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας έχει εκπατριστεί από την εστία του.
Πηγές:
- Κεντρική κρατική πολιτική της Τουρκίας, οι διωγμοί των Ελλήνων από την Κωνσταντινούπολη | Σελίδα στήλης | Άρθρα και Στήλες
- Κωνσταντινούπολη: 50 χρόνια από τις απελάσεις του ’64 | Ένα blog του Βλάση Αγτζίδη
Λέξεις εντοπισμού: #Τουρκία
